سیر تطوّر تبیین فلسفی وحی از فارابی تا ملاصدرا

تبیین فلسفی «وحی» از دیدگاه ابونصر فارابی

تبیین فلسفی «وحی» از دیدگاه مؤسس فلسفه اسلامی، ابو نصر فارابی، فعالیتی عقلانی در جهت معقولیت بخشیدن و توجیه آموزه اصلی نبوت در دین مبین اسلام است که می کوشد سازگاری عناصر گوناگون آن را در نظام فلسفی هماهنگی به منصه ظهور برساند. بر این پایه، نگارنده این مقاله می کوشد با تحلیل ابعاد مختلف «وحی»، نگاه فارابی در مورد عناصر چهارگانه فرستنده وحی، گیرنده وحی، واسطه در ارسال وحی و ماهیت وحی را طی چهار ...

تبیین فلسفی وحی

تبیین فلسفی وحی

نقش قوه خیال در پدیده وحی از دیدگاه فارابی و ملاصدرا

برخی فیلسوفان اسلامی ازجمله فارابی و ملاصدرا با اعتقاد به وحی قدسی و الهی، به تبیین فلسفی وحی پرداخته‌اند. در تبیین فلسفی وحی، حقایق وحیانی به دو دسته حقایق کلی و حقایق جزئی قابل تقسیم است. حقایق کلی وحی توسط قوه ناطقه نبی و حقایق جزئی توسط قوه خیال وی دریافت می‌شود. هر دو فیلسوف در تبیین وحی بر نقش مهم قوه خیال در دریافت حقایق وحیانی تأکید کرده‌اند. همچنین از نظر آنها قوه خیال قادر است حقایق ک...

تبیین فلسفی کلام الهی از نظرگاه ملاصدرا

با وجود اتفاق نظر فرق کلامی و فلسفی بر سر اتصاف خداوند به تکلم، در کیفیت این اتصاف اختلاف نظرهایی مشاهده می‏شود. ملاصدرا، با این تلقی که کلام انشاء چیزی است که بر درون متکلم دلالت کند، می‏گوید کلام الهی شامل تمام موجودات و افعال خداوند است؛ فایدۀ آفرینش آن‏ها، اعلان و اظهار غیب است. پس اطلاق کلمه و کلام بر جهان آفرینش صحیح است، و خداوند هم به این اعتبار متکلم است. صدرالمتألهین، با بیان مراتب سه...

تبیین فلسفی مسأله‌ی تسبیح موجودات از دیدگاه ملاصدرا

در فرهنگ اسلامی و قرآنی، تسبیح و عبادت خداوند مخصوص انسان نیست بلکه تمام هستی و پدیده‌های آن به زبان خاص خود، آن هم بر اساس آگاهی به تسبیح خداوند مشغول‌اند، به همین خاطر از زمان نزول قرآن تا عصر حاضر بحث تسبیح موجودات همواره از مباحث داغ مطرح شده در میان محققین هر دوره بوده، ولی این مسأله هم‌چون بسیاری از مسائل دیگر در حکمت متعالیه رنگ و بوی خاصی به خود می‌گیرد؛ ملاصدرا به عنوان یک فیلسوف، عارف...